آموزش شروع حرکت با موتورسیکلت در آیین‌نامه

 موتورسوار به دلیل استفاده از تمامی اعضای بدن در رانندگی، به ‎ویژه دست‎ و پا در اهرم های کنترلی، باید از سلامت جسمانی مناسب بهره مند باشد. داشتن اعضای سالم، در کنترل وسیله نقلیه اهمیت ویژه‎ای دارد.

 برای داشتن مهارت در راندن موتورسیکلت، دست کم باید از موارد زیر آگاهی داشت:

• روش راه اندازی و حرکت موتورسیکلت : پیش از استفاده از هر وسیله ای باید به نحوۀ کارکرد آن آگاهی داشت.

•  تأثیرپذیری از شرایط محیطی، سطح راه و وزن وسیله نقلیه: باد، باران، لغزندگی سطح راه و... از عواملی هستند که هر کدام به نوبۀ خود بر بخشی از توانایی های شما تأثیر گذاشته و یا در آن‎ها اختلال ایجاد می‎نماید. به عنوان مثال باد و باران دید شما را مختل می‎کند و لغزندگی سطح راه، تعادل و پایداری شما را به خطر می‎اندازد.

• سطح اتکای مناسب هنگام رانندگی و چگونگی حفظ تعادل: موتورسیکلت به دلیل آن که تنها دارای دو چرخ است، از این‎رو سطح تماس آن با زمین نسبت به دیگر خودروها کمتر می‎باشد. میزان سطح اتکا حتی در شرایطی همچون گردش (که موتورسوار ناچار به کج کردن وسیله است) از حالت عادی نیز کمتر می‎شود

• میزان سطوح تماس وسیله با زمین و تعادل موتورسیکلت، رابطۀ مستقیم با یکدیگر دارند؛ بدین معنی که هرچه سطح اتکا کمتر باشد ، تعادل وسیله کاهش پیدا میکند.

 هنگام رانندگی همۀ فکر و ذهن را باید متمرکز به رانندگی نمود. موتورسوار باید به فکر تأمین شرایط مناسب به منظور حفظ ایمنی خود و سایر استفاده کنندگان از راه باشد. خطرات احتمالی و پیش‎بینی شونده را درنظر داشته و بر این اساس حرکت خود را تنظیم نماید. باید به ‎گونه ای رفتار کند تا در معرض خطر و آسیب قرار نگیرد و هنگامی که در شرایط اضطراری و خطر قرار گرفت با انجام عکس العمل مناسب و صحیح از وقوع تصادف جلوگیری کند. بنابراین هنگام رانندگی نباید ذهن را درگیر فرآیندی دیگر همچون مشکلات شخصی نمود.

اندازه کلاه ایمنی باید به نحوی باشد که روی سر شما چفت شود. اگر سایز کلاه ایمنی خیلی بزرگ‎تر از سر شما باشد، بدیهی است هنگام برخورد یا تصادف، به خوبی از شما محافظت نخواهد کرد. البته اندازه کلاه نیز نباید آنقدر کوچک باشد که وارد کردن سر به آن امکانپدیر نباشد.

هنگام موتورسواری از پوشیدن کفش های گشاد که جذب پا نبوده و یا دارای حلقه و بندهای بلند و آویزان هستند خودداری نمایید چرا که ممکن است هنگام رانندگی با اهرم های کنترلی همچون پدال دنده و پدال ترمز درگیر شوند.

پوتین های چرمی و نایلونی ضخیم از بهترین نوع پوشش برای پاهای موتورسیکلت سوار است. این پوتین ها به علت استحکام کافی، قوزک پای موتورسیکلت سوار را محافظت می‎کند. در بیشتر تصادفات موتورسیکلت، دست و پای موتورسوار بر اثر کشیده شدن بر سطح راه آسیب می‎بیند. چکمه ها به صورت طراحی و ساخته شده اند که در حوادث رانندگی در پای موتور سوار باقی می‎مانند (از پا خارج نمی‎شود) و همین موجب افزایش ضریب ایمنی پای موتور سوار می شود. سایر کفش ها ممکن است به‎ راحتی از پای موتورسوار خارج شوند. هنگام تصادف از بغل یا واژگونی، اولین قسمتی که بیشتر آسیب می‎بیند ساق و مچ پا است که چکمه می‎تواند از آنها محافظت نماید.

دستکش ویژه موتور سواری ، با گرم نگاه داشتن دست های موتورسوار، قدرت عمل راننده برای به کارگیری وسایل کنترل موتورسیکلت از قبیل دسته گاز، اهرم ترمز، اهرم کلاچ و فرمان را آسان تر می‎کند.

دستکش هایی که مخصوص موتورسیکلت طراحی شده اند، می‎تواند دست های شما را در برابر ضربات، خراشیدگی ها یا پرتاب سنگ و شن تا حدود زیادی محافظت کند. دستکش هایی از جنس چرم یا مواد با عمر و مقاومت بالا برای این منظور مناسبند. در بعضی از انواع دستکش های موتورسیکلت، لایه چرمی مخصوصی پشت آن در نظر گرفته می‎شود که به کمک آن می‎توان آب موجود بر روی محافظ صورت را زدود.

در خصوص دستکش موتورسواری به موارد زیر دقت کنید:

• با توجه به محیط کاری و نوع استفاده، از دستکش مناسب استفاده کنید.
• ضخامت و جنس دستکش باید به‎نحوی باشد که کنترل شما روی اهرم‎ها از بین نرود.
• بندها یا چسب‎های دستکش را نباید آنقدر سفت نمود که گردش خود در دست‎ها کاهش یابد.

 شما می‎توانید میزان دیده شدن خود را با استفاده از روش‎های زیر افزایش دهید.

• هنگام موتورسیکلت سواری از لباس ها و یا کاپشن هایی با رنگ روشن از قبیل نارنجی، قرمز و زرد استفاده کنید.
• رنگ های فلورسنتی نیز باعث خواهد شد که رانندگان، شما را بهتر ببینند.
• همچنین نوارهای شبرنگ روی بدنه موتورسیکلت، کلاه ایمنی و لباس، شما را در معرض دید سایر رانندگان قرار می‎دهند.
• سرنشین موتورسیکلت نیز همانند راننده آن نیازمند تجهیزات ایمنی و مناسب می‎باشد.
• تجربه و آمار تصادفات نشان می‎دهد که سرنشین یک موتورسیکلت هنگام وقوع خطر، بیش از راننده آن در معرض آسیب می‎باشد. 

شکل زیر، بخشی از نکات ایمنی مربوط به موتورسیکلت، موتورسوار و ترک آن را نمایش می‎دهد.

پیش از روشن کردن و راه اندازی موتورسیکلت به موارد زیر دقت کنید:

• از قفل نبودن چرخ ها مطمئن شوید.
• آینه ها را تنظیم کنید.
• شیر بنزین را باز کنید.
• در شب چراغ ها را روشن کنید.
• از همه تجهیزات ایمنی خود از قبیل «لباس، کلاه ایمنی، چکمه، محافظ صورت و دستکش» استفاده کنید.
• از طرف چپ سوار موتورسیکلت شوید و هر دو دسته فرمان را محکم بگیرید.
• موتور را در دور آرام گرم کنید.
• قبل از سوار شدن ترک‎نشین، موتورسیکلت را از دو پایه (جک) خارج کنید.
• جای پای خود را محکم کنید.
• از خالی بودن مسیر حرکت خود مطمئن شوید.

وقتی روی زین موتورسیکلت قرار می‎گیرید باید احساس آرامش کنید و بتوانید کنترل خود را حفظ کنید. طوری روی زین قرار بگیرید که وقتی دست‎هایتان روی دستگیره‎های فرمان قرار می‎گیرد، آرنجتان مقدار کمی خم باشد که هنگام چرخاندن فرمان دچار محدودیت نشوید. برای کم کردن مقاومت هوا در برابر حرکت، کمی به‎ سمت جلو کج شوید.
فرمان موتورسیکلت را نرم ولی محکم بگیرید. مچ دست‎ها باید به‎طرف پایین باشند. این عمل مانع از استفاده ناگهانی و یک‎باره از گاز موتورسیکلت خواهد شد.
برای حفظ تعادل خود در طول مسیر گردش، زانوهای خود را محکم در کنار باک بنزین نگه دارید. مسیری را که می‎خواهید در آن گردش کنید زیر نظر داشته باشید و از نگاه کردن به سطح زمین خودداری کنید.
پاهای موتورسوار در تمام لحظاتی که موتورسیکلت در حرکت است باید روی رکاب استقرار داشته، نوک پنجه‎ها به طرف بالا قرار بگیرد. اگر نوک پنجه‎ها به طرف پایین باشد ممکن است پایتان در فضای بین جای پا و رکاب قرار گیرد. پاهای موتورسوار نقش بسیار مهمی در ترمزگیری و تعویض دنده دارند. لذا هنگام موتورسواری پاهایتان را نزدیک وسایل کنترل کننده قرار دهید.